STAL NIERDZEWNA
Stal nierdzewna to grupa stali o specjalnych właściwościach fizykochemicznych, odpornych na korozję ze strony: wody, czynników atmosferycznych, rozcieńczonych kwasów, roztworów alkalicznych. Nierdzewność, kwasoodporność i żaroodporność uzyskuje się poprzez dodanie chromu i niklu, molibdenu w odpowiednich ilościach a także w przypadku stali żaroodpornych aluminium, krzemu i ceru. Obecnie, stale odporne na korozję dzieli się na dwie grupy: stal nierdzewna i stal żaroodporna.Stal nierdzewna to wszystkie stale wykazujące wysoką odporność korozyjną, poza żaroodpornymi. Stosowane w temperaturze do 500 °C. Numeracja w zakresie 1.40.. – 1.45..Stale żaroodporne (w tym żarowytrzymałe) to stale wykazujące wysoką odporność korozyjną w tym odporność na utlenianie (powstawanie zgorzeliny) w temperaturze powyżej 500 °C. Od stali żarowytrzymałych wymaga się ponadto niezmiennych w tych warunkach własności mechanicznych. Numeracja w zakresie 1.47..-1.48..Główne właściwości w/w stali to: odporność na korozję w różnych środowiskach, odporność na wysokie temperatury, niska rozszerzalność termiczna, sztywność, wytrzymałość, trwałość, łatwość obróbki i łączenia.Stal nierdzewna znajduje swoje zastosowanie w przemyśle chemicznym, budownictwie, architekturze i wyposażeniu wnętrz, a ponadto w przemyśle spożywczym, browarnictwie, przemyśle samochodowym i transportowym, energetyce, przemyśle papierniczym, narzędziowym i medycznym oraz do przy produkcji artykułów gospodarstwa domowego.Wyróżnia się cztery główne rodzaje stali nierdzewnych odpornych na korozję:- stal austenityczna – stanowi około 70% produkcji stali nierdzewnej, a głównie stal o oznaczeniu 1.4301 według normy EN 10088 (18% chromu, 10% niklu), tzw. stal 18-10lub 18/10 (oznaczenie widniejące np. na garnkach czy sztućcach), główny składnik stopu to chrom (Cr), nikiel (Ni) i molibden (Mo)
- stal ferrytyczna – główny składnik stopu to chrom (Cr),
- stal martenzytyczna – główny składnik stopu to chrom (Cr), węgiel (C) lub nikiel(Ni),
- stal ferrytyczno-austenityczna (duplex) – główny składnik stopu to chrom (Cr), nikiel (Ni) i molibden (Mo) jednak wyższe zawartości Cr i niższe zawartości Ni niż w stalach austenitycznych
- PN – Polska Norma
- EN 10088 – Europejska Norma
- AISI – Amerykańska Norma
- GOST – Rosyjska Norma
- DIN – Niemiecka Norma
- STAL NIERDZEWNA (STAINLESS STEEL)
PN-EN | PN | AISI \ASTM | DIN | |
FERRYTY | 1.4000 | 0H13 | 410S | X6Cr13 |
1.4003 | X2CrNi12 | – | – | |
1.4016 | H17 | 430 | C6Cr17 | |
1.4510 | 0H17T | 430Ti 439 | X3CrTi17 | |
MARTENZYTY | 1.4006 | 1H13 | 410 | X12Cr13 |
1.4021 | 2H13 | 420 | X20Cr13 | |
1.4028 | 3H13 | 420F | X30Cr13 | |
1.4031 | 4H13 | 420 | X39Cr13 | |
1.4034 | 4H13 | 420 | X46Cr13 | |
1.4122 | 3H17M | – | X39CrMo17-1 | |
AUSTENITY | 1.4301 | 0H18N9 | 304 | X5CrNi18-10 |
1.4306 | 00H18N10 | 304L | X2CrNi19-11 | |
1.4307 | – | (304L) | X2CrNi18-9 | |
1.4310 | 1H18N9 | 301 | X10CrNi18-8 | |
1.4311 | – | 304LN | X2CrNiN18-10 | |
1.4401 | 0H17N12M2T | 316 | X5CrNiMo17-12-2 | |
1.4404 | 00H17N14M2 | 316L | X2CrNiMo17-12-2 | |
1.4429 | – | 316LN | X2CrNiMoN17-13-3 | |
1.4435 | – | 316L | X2CrNiMo18-14-3 | |
1.4539 | 0H22N24 M4TCu | 904L N 8904 | X1NiCrMoCu25-20-5 | |
1.4541 | 1H18N9T 1H18N10T 0H18N10T | 321 | X6CrNiTi18-10 | |
1.4571 | H17N13M2T H18N10MT | 316Ti | X6CrNiMoTi17-12-2 | |
DUPLEX | 1.4362 | – | S 32304 | X2CrNiN23-4 |
1.4410 | LH18N10M2 | – | X2CrNiMoN25-7-4 | |
1.4462 | – | S 31803 | X2CrNiMoN22-5-3 |
- STAL ŻAROODPORNA (HEAT-RESISTANT STEEL)
PN-EN | PN | AISI \ASTM | DIN | |
FERRYT | 1.4724 | H13JS | – | X10CrAlSi13 |
1.4742 | H18JS | – | X10CrAlSi18 | |
1.4762 | H24JS | (446) | X10CrAlSi25 | |
AUSTENITY | 1.4828 | H20N12S2 | 309 | X15CrNiSi20-12 |
1.4841 | H25N20S2 | 310 314 | X15CrNiSi25-21 | |
1.4843 | H23N18 | – | X16CrNi25-20 | |
1.4845 | – | 310S | X8CrNiSi25-21 | |
1.4864 | H16N36S2 | 330 | X12NiCrSi35-16 |